Yeniden Refah Partisi, nafaka hakkının sınırlanmasına ait kanun teklifi verdi. Eşitlik İçin Bayan Platformu (EŞİK), kanun teklifinin verilmesinin akabinde “İçlerinde açıkça Uygar Yasa’nın lağvedilmesini, dini hukukun uygulanmasını, çok hukukluluğu, erkeğin reis olduğu cinsiyetçi aile modelini, erkek çokeşliliğini savunanların da olduğu; bayanları ve çocukları yoksulluğa ve şiddete mahkûm etmekte beis görmeyen marjinal bir erkek kümesi tarafından üretilen ve desteklenen bu propaganda tuzaklarına düşmeyin” açıklamasını yaptı.
Yeniden Refah Partisi, 6 Ekim 2023’te TBMM Başkanlığı’na nafaka hakkının sonlandırılması için kanun teklifi verdi. Teklif, 10 Ekim’de Adalet Komitesi, Bayan Erkek Fırsat Eşitliği Komitesi ve Plan ve Bütçe Komisyonu’na gönderildi. Nafaka hakkının sonlandırılması genel seçimler öncesinde eski Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın da vaatlerinden birisiydi.
EŞİK, Tekrar Refah Partisi’nin nafaka hakkını sınırlamaya yönelik kanun teklifine reaksiyon gösterdi. EŞİK’ten yapılan yazılı açıklama şu formda:
“Yeniden Refah Partisi (YRP), Meclis İç Tüzüğü’nün 74. hususuna nazaran bir imza kâfi iken Meclis’teki beş vekilinin beşinin birden imzaladığı, nafaka hakkı aleyhine, bir kanun teklifi verdi. Teklif jet süratiyle Meclis Kurullarına gönderildi. YRP, Türkiye’nin dört bir yanından gelen EŞİK’li bayanların eşitlik ve özgürlük taleplerini, kazanılmış haklarına sahip çıkma kararlılığını ortaya koyduğu 3 Ekim TBMM ziyaretinin çabucak akabinde, 6284 sayılı Şiddet Yasası’nı budama isteğini de lisana getirmişti. YRP’nin tüm milletvekilleri ile kendince gövde gösterisi yaparak verdiği nafaka teklifi, Parti’nin bayan haklarına karşı açtığı savaşın ispatlarından biri.
Kadınların nafaka hakkının sonlandırılması, seçim öncesinde Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın da amaçlarındandı. Gelen yansılar sonucu taslak geri çekildi lakin Bozdağ tarafından seçim sonrasına ertelendiği belirtilerek erkeklere bir seçim vaadi olarak sunuldu. Seçim devrinde de, AKP ve YRP’nin seçim mutabakat metninde bayanlar aleyhine yer alan unsurlardan biriydi. Yani bayanların kazanılmış hakkı olan nafaka, kapalı kapılar gerisinde, erkeklerin politik pazarlıklarına gereç haline getirildi.
6 Ekim 2023’te TBMM Başkanlığı’na sunulan YRP Teklifi, yangından mal kaçırır üzere çabucak 10 Ekim’de Adalet Komitesi, Bayan Erkek Fırsat Eşitliği Kurulu ve Plan ve Bütçe Komisyonu’na gönderildi. Teklif, Uygar Yasa’nın boşanma halinde bağlanan yoksulluk nafakasını düzenleyen 175 ve 176. hususlarının değiştirilmesini içeriyor. Teklifte, yoksulluk nafakasının 60 ay (5 yıl) ile sonlandırılması isteniyor. Ayrıyeten bu mühlet sonunda ‘alacaklı tarafın mağduriyetinin devamı halinde, mağduriyet Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’nca oluşturulacak fondan karşılanır’ tabiri yer alıyor.
Teklifin münasebeti gerçeklikten uzak ve mesnetsiz
Teklif’in münasebetinde Yasa’daki ‘süresiz’ ibaresinin fazlaca mağduriyet yarattığı ortadadır deniyor. Daha evvel de sormuş ve derin bir sessizlikle karşılaşmıştık; KİM BU SÜRESİZ NAFAKA MAĞDURLARI? Tekrar talep ediyoruz, ‘Bir gün evli kalıp haksız yere onlarca yıl nafaka ödeyen kaç erkek olduğuna, kelam konusu belgelerin numaralarına, ödedikleri nafaka ölçüsüne, nafakanın bayana mı yoksa çocuğa mı ödendiğine dair hemen kamuoyunu bilgilendirin.’ Varsa bile birkaç istisnayı geçmeyecek bir tez nedeniyle, milyonlarca bayan ve çocuğun haklarının gasp edilmesine göz yummayacağız. Nafaka konusunun gerçek mağduru olan bayan ve çocukların unutturulup, bayanlara ve çocuklara yasal hakları olan nafakasını ödemek istemeyen erkeklerin mağdurmuş üzere gösterilmesi operasyonlarına karşı çıkmaya devam edeceğiz.
Teklif’in münasebetinde nafakanın kesilmesi kaidelerinin ispatlanması gerektiği ve bunun neredeyse imkânsız olduğu da belirtilmektedir. Kozmik hukuk unsurlarından olan ‘iddia sahibi tezini ispatla yükümlüdür’ unsuru, erkeklerin çıkarlarını korumak ismine ayaklar altına alınmaktadır.
Teklif’in münasebetinde, ülkedeki bu yüksek enflasyon ortamında bile bayanların nafaka artırım davası açmalarından ya da ödenmeyen nafakalar için açılan davalardan şikâyet edilmektedir. Bu Teklif ile adeta ekonomik krizin faturası bayanlara çıkarılmak istenmektedir. Münasebete bakılırsa YRP’nin bir sonraki adımı, nafakanın toptan yasaklanması ya da din ismine konuşan kimi kelamda din alimlerinin yaptığı üzere (İslami iddet süresi, yani boşanmadan sonra gebelik olup olmadığının anlaşılacağı 3-4 ay dışında) haram ilan edilmesi olabilir.
Tekrar hatırlatalım ki, nafaka konut işinden eğitime, istihdamdan çocuk bakımına hayatın her alanına yayılan ve yüzyıllardır süren bayan erkek eşitsizliğinin bir sonucudur. Tüm bu eşitsizliği ortadan kaldırmak için hiçbir şey yapmayanlar, bayanların evlilik sonrası hayatta kalmalarına ve çocukların eğitimlerine devam etmelerine ve geçimlerine dayanak olan nafakaya göz dikmektedir.
Kimler bu ayrımcı ve şiddeti legalleştiren teklifin yanında yer alacak?
Kadınlara karşı ayrımcılık ve şiddete karşı olan, bunlarla gayret eden herkes nafaka hakkının kısıtlanmasının yaratacağı sonuçların farkındadır. Bayanlar aleyhine iş ömründe cinsiyet ayrımcılığının karar sürdüğü, meskendeki çocukların ve yaşlıların bakımı dahil tüm mesken işlerin bayanların üzerine yıkıldığı, kreş vb. bayan istihdamı destekleyecek hiçbir tedbirin alınmadığı bir sistemde nafaka hakkına sınırlama getirmek cinsiyet eşitsizliğini daha da derinleştirecektir. Nafaka hakkını sonlandırmak bayanlara karşı ekonomik şiddet olmasının yanında, bayanları ve münasebetiyle çocuklarını şiddet olan evliliklere mahkûm ederek her türlü şiddetin legalleştirilmesi manasına gelmektedir.
Teklifte yer alan Bakanlık bünyesinde yeni bir fon kurulması konusu da, daha evvel EŞİK olarak tekraren söylediğimiz üzere, yeni ve önemli toplumsal problemler doğuracaktır. Aile içi bir yükümlülüğün Türkiye şartlarında kamunun üzerine alınması; fon üzere, iktidarların keyfine kalmış formüller üretilmesi; yine bayanlar aleyhine olacaktır. Bürokrasi ile uğraşmak tekrar bayanlara kalacaktır.
YRP bu Teklif ile, bayanlara karşı ayrımcılık ve şiddeti görmezden geldiğini hatta artmasında sakınca bulmadığını, eşitlik üzere bir kaygısı olmadığını, cinsiyetçi aile modelini sürdürmek istediğini, bayanların ve çocukların şiddet içeren evliliklere mecbur bırakılmasında yahut beş parasız sokağa atılmasında bir beis görmediğini bir defa daha cümle aleme ilan etmiştir. Artık değerli olan kimin, kimlerin bu çizgide duracağı ve YRP ile bir ortada hareket edeceğidir.
İçlerinde açıkça Uygar Yasa’nın lağvedilmesini, dini hukukun uygulanmasını, çok hukukluluğu, erkeğin reis olduğu cinsiyetçi aile modelini, erkek çokeşliliğini savunanların da olduğu; bayanları ve çocukları yoksulluğa ve şiddete mahkûm etmekte beis görmeyen marjinal bir erkek kümesi tarafından üretilen ve desteklenen bu propaganda tuzaklarına düşmeyin.
Teklif’in gönderildiği Meclis Kurulları (Adalet Komitesi, Bayan Erkek Fırsat Eşitliği Kurulu, Plan ve Bütçe Komisyonu) TBMM İç Tüzüğü’nün 38. hususu gereği, Teklif’i Anayasa’nın metnine ve ruhuna karşıt olduğu için müzakere etmeksizin reddetmelidir. Teklif, toplumda ve ailede eşitlik sağlanması sürecini baltalayacağı üzere, bayanlar aleyhine net bir dolaylı ayrımcılık uygulaması olacaktır. Bu tarafıyla, Türkiye’nin de taraf olduğu Birleşmiş Milletler’in bayanlara karşı ayrımcılığa dair mukavelesi olan CEDAW’ın ihlal edilmesinin önünü açacağından, Anayasa’nın 90. unsuruna terstir. Ayrıyeten, Anayasa’nın bayan erkek eşitliğini teminat altına alan 10. unsuruna ve ailede eşitliği düzenleyen 41. hususuna de açıkça alışılmamıştır. Kurullar bu vazifelerini yerine getirmezlerse Meclis Genel Konseyi uydurma mağduriyetlere dayanan ve asıl mağduru milyonlarca bayan ve çocuk olacak bu Teklif’i reddetmelidir.
Milyonlarca bayanı ve çocuğu ilgilendiren bu yaşamsal bahiste herkesi, bayan ve çocuk haklarını savunan bir duruş sergilemeye, laik hukukun temeli olan Uygar Yasa’yı savunmaya çağırıyoruz.”
Bir önceki yazımız olan CHP'li Erdem'den ‘dezenformasyonla mücadele' açıklaması: Palavra haber bülteni yayınlayacağız başlıklı makalemizde Erdem, Medya ve Yalan hakkında bilgiler verilmektedir.
